Shëndetësi
E thotë studimi: Sëmundja e Parkinsonit nuk lidhet vetëm me simptomën e ‘lëvizjes’

Sëmundja e Parkinsonit është çrregullimi më i zakonshëm i lëvizjes neurodegjenerative. Si rregull, sëmundja fillon midis moshës 40 dhe 70 vjeç, me një moshë mesatare të fillimit në dekadën e shtatë të jetës dhe vlerësohet se prek mbi dhjetë milionë njerëz në mbarë botën.
Dihet se manifestimet kryesore klinike të sëmundjes kanë të bëjnë me dridhjen e pushimit, ngurtësinë, bradikinezinë dhe mosfunksionimin e refleksit postural. Megjithatë, ka disa simptoma të hershme që paralajmërojnë fillimin e sëmundjes dhe këto, sipas studiuesve lituanez, kanë të bëjnë me çrregullimet e të folurit, shkruajnë mediat e huaja.
Hulumtimet e mëparshme kanë treguar se ndryshimet në të folur ndodhin para fillimit të problemeve të tjera motorike. Studiuesit e Universitetit të Teknologjisë në Kaunas donin të fokusoheshin, me ndihmën e inteligjencës artificiale, në këto ndryshime si një shenjë e mundshme e hershme e fillimit të sëmundjes. Rezultatet e hulumtimit të tyre u publikuan në Applied Sciences.
Studiuesit regjistruan dhe analizuan të folurit e njerëzve me dhe pa sëmundjen e Parkinsonit. Me ndihmën e një algoritmi të veçantë ata panë se njerëzit në fazat e hershme të sëmundjes së Parkinsonit prireshin të flisnin më butë dhe në mënyrë monotone, të ngadaltë dhe të fragmentuar. Fillimisht këto ndryshime janë të padukshme dhe nuk zbulohen lehtë. Ndërsa sëmundja përparon, fjalimi i pacientit bëhet më i prekur, belbëzimi bëhet më i theksuar, të folurit bëhet i paqartë dhe pauzat midis fjalëve humbasin.
Në fazën e parë, studiuesit kanë zhvilluar një algoritëm që mund të dallojë njerëzit e shëndetshëm nga ata që flasin me simptoma të sëmundjes së Parkinsonit. Me zhvillimin e teknologjisë, algoritmi që zbulon fjalimin mund të bëhet më i detajuar dhe më i ndjeshëm. Në çdo rast, studiuesit nuk synojnë të krijojnë një mjet që do të zëvendësojë ekzaminimin klinik. “Metoda jonë është krijuar për të lehtësuar diagnostikimin e hershëm të sëmundjes dhe për të monitoruar efektivitetin e trajtimit,” tha Rytis Maskeli?nas, një studiues nga Universiteti i Teknologjisë Kaunas, në një deklaratë të Universitetit.
Sipas studiuesve, algoritmi nuk kërkon pajisje komplekse për të qenë pjesë e një aplikacioni celular në të ardhmen. Por së pari, duhen bërë më shumë studime me më shumë pacientë. Me më shumë të dhëna, algoritmi do të vazhdojë të “mësojë” modele të ndryshme të të folurit dhe të njohë shenjat e Parkinsonit shumë më herët. Një pyetje tjetër që duhet të hulumtohet është nëse algoritmi do të jetë efikas në kontekstin e vizitës së mjekut apo në shtëpinë e pacientit në krahasim me laboratorin.